Donderdag 24 April 2014

Die Taal Oorlog

Ek is 'n Trots-Suid-Afrikaanse baster-baba. My familie se voorvaders kom - soos meeste Suid-Afrikaners s'n seker, van regoor die wêreld.  Bo en behalwe dié feit, het die twee helftes van my familie eens op 'n tyd ook teen mekaar oorlog gevoer (Anglo-Boere Oorlog), so natuurlik het my Pa en Ma se huistale en tradisies redelik van mekaar verskil.

My Pa se gesin was (en is) baie gesteld daarop om Afrikaans KORREK te praat. Nee, ek is dood ernstig; die woord 'draadloos' is onlangs deur een van die nuwe generasie aan daardie kant ge-uiter.

Aan die ander kant, wil ek graag sê my Ma se gesin was (en is) Engels, maar alhoewel hulle oor die algemeen bietjie minder konserwatief is (soos wat die Engelse gesinne hier gewoonlik is), verskil húl Engels daarvan op dieselfde wyse as wat Trevor Noah reken Mitchell's Plain se taalgebruik enig in sy soort is*. Pa het, toe ek jonger was, een keer vertel hoe deurmekaar hy geraak het wanneer hy met die kers gaan opsit het by die Williams Huis gedurende die vlerk-sleep periode. Blykbaar het Oupa Williams nie Afrikaans gepraat nie, m.a.w. wanneer hy met Pa gepraat het of die 6 Williams'e met mekaar, was dit in Engels; maar wanneer enige iemand behalwe Oupa Williams met Pa gepraat het, was dit in Afrikaans.

Nes my Pa geworstel het om tred te hou met die oorskakelimg tussen die twee tale, struwel ek daagliks in my binneste met hulle en is ek steeds nie seker watter een ek die liefste het nie (en as gevolg daarvan is ek ook nie so goed daarmee om beide ten alle tye suiwer te praat/skryf nie). Ek lees oor die algemeen meer Engelse boeke en raak skoon liries wanneer ek Stephen Fry hoor, maar soms proe woorde vir my steeds net soeter in Afrikaans...


*Voorbeeld vanuit een van Moeder se gesprekke met haar suster: "Jissie, Mandy! This baadjie is nogal pretty."